Alan Yeterlilik Testi (AYT), Türkiye'de üniversiteye giriş sınavlarından biri olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) içerisinde yer alan bir alt testtir. YKS, Türkiye'deki lisans ve önlisans düzeyindeki üniversitelere giriş için yapılan bir sınavdır. AYT ise bu sınavın bir parçasıdır ve öğrencilerin belirli lisans programlarına yönelik yetenek ve bilgi düzeylerini ölçmeyi amaçlar.
AYT, öğrencilerin fen bilimleri, sosyal bilimler, eşit ağırlık alanlarında becerilerini ve bilgi düzeylerini ölçmek için kullanılır. Bu test, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe grubu, sosyoloji, psikoloji gibi dersleri kapsayabilir. AYT'nin amacı, öğrencilerin üniversiteye girebilmeleri için gereken akademik yeterliliği değerlendirmektir.
YKS içerisindeki diğer alt testler ise Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Dil Bilgisi ve Sözel Anlatım Testi (YDT) şeklindedir. Bu testler bir araya gelerek öğrencilerin üniversiteye girişteki başarı sıralamasını belirlemeye yardımcı olur.
Ortaöğretim kurumlarının (lise veya dengi okullar, açık öğretim liseleri, yurt dışı okulları) son sınıfında olanlar veya bir ortaöğretim kurumundan mezun olanlar sınava başvurabilirler. Ancak AYT ' ye girebilmek için YKS başvurusu yapmak ve TYT sınasına girmek zorunludur. Daha önceki yıllarda AYT ye girebilmek için uygulanan 180 baraj puanı uygulaması 2022 yılında kaldırılmıştır.
Ayt Üniversitelerin dört yıllık eğitim veren bölümlerinde okumak isteyen adayların girmesi gerken bir sınavdır. AYT de Sözel , Sayısal, EA ve YDT testleri bulunmaktadır.
AYT’de Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Testi, Sosyal Bilimler-2 Testi, Matematik Testi ve Fen Bilimleri Testi yer almaktadır.
YKS’nin 1. Oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) tüm adaylar için zorunludur. YKS’de SAY, SÖZ, EA veya DİL puanıyla bir lisans programına yerleşmek isteyenlerin ise AYT ve/veya YDT oturumlarına katılmaları zorunludur.
2023-AYT’de Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Testi; (40 Soru) Sosyal Bilimler-2 Testi ( 40 soru), Matematik Testi (40 soru) ve Fen Bilimleri Testi (40 soru) yer almaktadır. 2023-YDT’de ise, Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça testleri yer almaktadır.
AYT de toplamda 160 soru sorulurken adaylara 180 dakika süre verilmektedir. Adaylar istedikleri testlerdeki soruları cevaplaya bilmektedirler.
Adaylar okumak istedikleri ve tercih yapacakları bölümlere göre aşağıda belirtilmiş testleri çözmeleri gerekmektedir.
Sayısal adayları: Matematik + Fen Bilimleri
Sözel Adayları: Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 + Sosyal Bilimler-2
Eşit Ağırlık Adayları: Matematik + Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
AYT puanı hesaplanırken, adayların TYT puanının %40’ı, AYT puanının ise %60’ı baz alınır.
Üniveristelerin hangi bölümü hangi puan türüne göre aldığını bilmek ve sınavlara hazırlanırken o testlere ağırlık vermek sizin için daha verimli olacaktır.
AYT'de 4 yanlış 1 doğruyu götürmektedir. Her adayın, testlere verdiği doğru ve yanlış cevapların sayısı belirlenir, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak adayın ilgili testten almış olduğu ham puan (adayın net sayısı) bulunur.
| Konular | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 |
| İklim ve Yer Şekilleri | – | – | 2 | 1 |
| Coğrafi Konum | – | – | – | – |
| Dünya’nın Şekli ve Hareketleri | – | – | – | – |
| Harita Bilgisi | – | – | – | – |
| İç ve Dış Kuvvetler | – | – | – | – |
| Ekosistem | 4 | 3 | 3 | 3 |
| Nüfus Politikaları | – | – | 2 | 1 |
| Türkiye’de Nüfus ve Yerleşme | 1 | – | – | 1 |
| Ekonomik Faaliyetler ve Doğal Kaynaklar | 2 | 1 | 1 | 1 |
| Göç ve Şehirleşme | 1 | – | 1 | 1 |
| Türkiye Ekonomisi | 2 | 3 | 1 | 2 |
| Türkiye’nin İşlevsel Bölgeleri ve Kalkınma Projeleri | 1 | 1 | 1 | – |
| Küresel Ticaret | 1 | 1 | – | – |
| İlk Uygarlıklar | – | 1 | – | 2 |
| Küresel ve Bölgesel Örgütler | – | 1 | 1 | 2 |
| Ülkeler Arası Etkileşimler | – | 1 | – | 1 |
| Bölgeler ve Ülkeler | 4 | 2 | 2 | 1 |
| Çevre ve Toplum | 1 | 3 | 3 | 1 |
| Soru Sayısı | 17 | 17 | 17 | 17 |
Soru dağılımı önceki yıllardan derlenmiş ve bilgilendirme amaçlıdır.Daha net bilgiler için ÖSYM nin önceki yıllarda çıkmış sorularına bakmanızı öneririz.
Konuları Sistematik Bir Şekilde İnceleyin: Coğrafya geniş bir alandır ve farklı konuları içerir. Konuları sistematik bir şekilde inceleyerek haritalama, yerel işaretler, iklim, ekosistemler, nüfus gibi temel alanları öğrenmeye çalışın.
Haritalama Becerilerini Geliştirin: Coğrafya derslerinde haritalar önemlidir. Harita okuma, yorumlama ve çizme becerilerinizi geliştirin.
Konu Anlatımları ve Görsel Materyalleri Kullanın: Konu anlatımları, videolar, görsel materyaller ve interaktif haritalar gibi kaynakları kullanarak konuları daha iyi anlamaya çalışın.
Not Alın: Dersleri dinlerken veya kitapları okurken not almak, bilgilerinizi daha iyi pekiştirmenize yardımcı olabilir.
Gerçek Dünya Örnekleri ile İlişkilendirin: Coğrafya, gerçek dünya olayları ve yerel işaretlerle ilişkilendirilerek daha iyi anlaşılabilir. Derslerde öğrendiğiniz konuları günlük hayatla bağlantılandırmaya çalışın.
Özetler ve Kavram Haritaları Oluşturun: Coğrafya konularını özetler veya kavram haritaları oluşturarak görsel bir şekilde düzenleyin.
Alan Çalışmaları ve Araştırmalar: Coğrafya, saha çalışmaları ve araştırmalarla desteklenirse daha iyi anlaşılabilir. Yerel alanlarda gözlem yapın ve coğrafi özellikleri inceleyin.
Vaka Çalışmaları ve İncelemeler: Coğrafya konularını vaka çalışmaları veya coğrafi incelemeler ile desteklemeye çalışın. Özel örnekler üzerinden teorik konuları daha iyi anlamaya çalışın.
Mantık ve Bağlantıları Anlamaya Çalışın: Coğrafya, yerel işaretlerin ve olayların arasındaki mantıklı bağlantıları anlamayı gerektirir. Farklı coğrafi unsurların nasıl birbiriyle etkileşimde olduğunu anlamaya çalışın.
Örnek Sorular Çözün: Coğrafya sınavları için örnek sorular çözerek hem bilgilerinizi pekiştirin hem de sınav formatına aşina olun.
Tekrar ve Gözden Geçirme: Öğrendiğiniz bilgileri düzenli olarak tekrar edin ve gözden geçirin. Özellikle harita okuma, coğrafi terimler ve konuları sık sık tekrarlayın.
Sınav Teknikleri ve Zaman Yönetimi: Sınav esnasında etkili zaman yönetimi yapmak, soruları dikkatlice okumak ve cevapları açık ve mantıklı bir şekilde sunmak önemlidir
Mutlu Yarınlar İçin Mutlu Bireyler.